"ငွက္တိပ်ံယင္းနန္႔ သီဂတ္ေတပိုင္၊ ငါေလ့ ငါ့လူမ်ဳိးအတြက္ လုပ္ယင္းနန္႔ သီလားဖို႔"
(ဦးေအာင္စိန္သာ)
ရခိုင္ျပည္နယ္၊ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ စီးပြားေရးႏွင့္ ကုန္ သြယ္ေရးလုပ္ငန္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ေကာ္မတီ၀င္ ဦးေအာင္စိန္သာကို ရခိုင္ျပည္နယ္ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္ စာေရးႀကီးေက်း႐ြာ၌ ၁၉၃၇-ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ အဖ ဦးေမာင္သာ၊ အမိ ေဒၚလွမျဖဴတို႔ မွ ေမြးဖြားခ့ဲသည္။ စစ္ေတြၿမိဳ႕ မိဇံရပ္ကြက္တြင္ မူလတန္းပညာ သင္ၾကားခ့ဲသည္။ စစ္ေတြၿမိဳ႕ အထက(၁)မွ ဒႆမတန္း ေအာင္ျမင္ခ့ဲၿပီး ရန္ကုန္တကၠသိုလ္တြင္ (၁၉၅၇)ခုႏွစ္မွ (၁၉၆၄)ခုႏွစ္အထိ ပညာသင္ယူခ့ဲၿပီး ၀ိဇၹာဘြဲ႔ ရရွိခ့ဲပါသည္။ ၁၉၆၀-၆၂ ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ရခိုင္ေက်ာင္းသူ/သားမ်ားအသင္း အတြင္းေရးမွဴး၊ ဥကၠ႒ တာ၀န္မ်ားကို ထမ္းေဆာင္ခ့ဲပါသည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ လူမ်ဳိးစု ေက်ာင္းသားမ်ား အတြင္းေရးမွဴးအဖြဲ႔၀င္၊ သဘာပတိအဖြဲ႔၀င္ အျဖစ္လည္း ေဆာင္႐ြက္ခ့ဲသည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ရခိုင့္ တန္ေဆာင္ မဂၢဇင္း (၁၉၅၈-၅၉)ခုႏွစ္အထိ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ေဆာင္႐ြက္ခ့ဲၿပီး၊ ၎မဂၢဇင္းတြင္ အဂၤလိပ္ ဘာသာျဖင့္ ေဆာင္းပါးမ်ား ေရးသားခ့ဲသည္။ ၁၉၆၂-၆၃ ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားမ်ား လွဳပ္႐ွားမွဳ၌ ပါ၀င္ခ့ဲသျဖင့္ ေက်ာင္းထုတ္ခံခ့ဲရသည္။
၁၉၆၃-ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ရခိုင္ေက်ာင္းသားမ်ား စုစည္း၍ ရခိုင္ျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ လက္ နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးလွဳပ္ရွားမွဳတြင္ ပါ၀င္ခ့ဲသည္။ ၁၉၆၇-ခုႏွစ္မွ ၁၉၆၉-ခုႏွစ္အထိ ေခ်ာက္ၿမိဳ႕နယ္၊ ကုန္သြယ္ေရးဌာန၌ ဌာနခြဲမန္ေနဂ်ာအျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ခ့ဲသည္။ ၁၉၆၉-မွ ၁၉၇၄-အထိ ေပါက္ေတာၿမိဳ႕ နယ္၊ ကုန္သြယ္ေရးဌာန ဦးစီးမန္ေနဂ်ာအျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ေနစဥ္ ၁၉၇၇ ခုႏွစ္တြင္ သီးျခားရခိုင္ျပည္ ဖြဲ႔စည္း တည္ေထာင္ရန္ ႀကံစည္မွဳျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္တစ္သက္တကၽြန္း ခ်ခံခ့ဲရၿပီး ၁၉၈၀-ခုႏွစ္တြင္ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္း သာခြင့္ အမိန္႔အရ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာခ့ဲသည္။ ၁၉၈၄-မွ ၁၉၈၆-အထိ (Register Law) သင္တန္း ကို တက္ေရာက္ ေအာင္ျမင္ခ့ဲသည္။ ၁၉၈၈-ခုႏွစ္ လူထုဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပံုတြင္ ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕ႏွင့္ စစ္ေတြၿမိဳ႕တို႔၌ ပါ၀င္လွဳပ္႐ွားခ့ဲသည္။ ၁၉၈၉-ခုတြင္ ရခိုင္ျပည္သူ႔ ညီညြတ္ေရးပါတီ အေထြေထြ အတြင္းေရး မွဴး တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခ့ဲသည္။ ၁၉၉၀-ခုႏွစ္၊ ရခိုင္ျပည္သူ႔ဒီမိုကေရစီ တပ္ေပါင္းစု ဥကၠ႒ တာ၀န္ကုိလည္း ထမ္းေဆာင္ခ့ဲသည္။
၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္အထိ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ (DML,DIL) သင္တန္းမ်ားကို တက္ေရာက္ေအာင္ျမင္ ခ့ဲသည္။ ၂၀၀၈-ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို လက္ခံသင့္ မခံသင့္ဟု အျငင္းပြားေနခ်ိန္၌ ျမန္မာႏိုင္ ငံေရးတြင္ ရခိုင္အမ်ဳးိသားအတြက္ စုစည္းညီညြတ္မွဳႏွင့္ ရပ္တည္မွဳ ပလက္ေဖာင္းတစ္ခု မျဖစ္မေန လိုအပ္ သည္ဟု အႀကံျပဳကာ ကိုယ္တိုင္လည္း ၂၀၁၀-ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ RNDP ပါတီကို ကိုယ္စားျပဳ၍ ၿပိဳင္ဘက္ မ်ားအား ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ခ့ဲပါသည္။ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္၌ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေ႐ြး ခ်ယ္ခံခ့ဲရၿပီး လႊတ္ေတာ္၌ ရခိုင္အမ်ဳိးသားတို႔၏ တိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဆိုင္ရာ ေမးခြန္းမ်ား၊ အဆိုမ်ားကို တင္သြင္း ေဆြးေႏြးခ့ဲသည္။ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ေလးၿမိဳ႕ျမစ္ကမ္းၿပိဳျခင္း၊ စားက်က္ေျမဆံုး႐ွဳံးရျခင္း၊ လယ္ယာေျမ အသိမ္းခံရျခင္း ကိစၥမ်ား အပါအ၀င္ အျခားရခိုင္အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြားမ်ားအတြက္ လႊတ္ေတာ္တြင္ တစိုက္မတ္မတ္ တင္ျပေတာင္းဆိုခ့ဲပါသည္။
ရခိုင္အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြားမ်ားအတြက္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနရင္း (၂၀၁၂)ခုႏွစ္ ပထမအ ႀကိမ္ ျပည္ေထာင္ စုလႊတ္ေတာ္ တတိယ ပံုမွန္အစည္းအေ၀း တက္ေရာက္ေနစဥ္ က်န္းမာေရး အေျခ အေနေၾကာင့္ ေနျပည္ေတာ္ျပည္သူ႔ေဆး႐ံု၌ ေဆးကုသမွဳ ခံယူၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၁-ရက္၊ ညေန (၇း၂၀)နာရီတြင္ ကြယ္လြန္သြားပါသည္။
ကြယ္လြန္ခ်ိန္တြင္ ဇနီး ေဒၚခ်စ္မျဖဴႏွင့္ သားသမီး (၇)ဦး က်န္ရစ္ခ့ဲပါသည္။
ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားတိုးတက္ေရးပါတီ (ဗဟုိဌာနခ်ဳပ္)
ရခိုင္ျပည္နယ္၊ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ စီးပြားေရးႏွင့္ ကုန္ သြယ္ေရးလုပ္ငန္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ေကာ္မတီ၀င္ ဦးေအာင္စိန္သာကို ရခိုင္ျပည္နယ္ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္ စာေရးႀကီးေက်း႐ြာ၌ ၁၉၃၇-ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ အဖ ဦးေမာင္သာ၊ အမိ ေဒၚလွမျဖဴတို႔ မွ ေမြးဖြားခ့ဲသည္။ စစ္ေတြၿမိဳ႕ မိဇံရပ္ကြက္တြင္ မူလတန္းပညာ သင္ၾကားခ့ဲသည္။ စစ္ေတြၿမိဳ႕ အထက(၁)မွ ဒႆမတန္း ေအာင္ျမင္ခ့ဲၿပီး ရန္ကုန္တကၠသိုလ္တြင္ (၁၉၅၇)ခုႏွစ္မွ (၁၉၆၄)ခုႏွစ္အထိ ပညာသင္ယူခ့ဲၿပီး ၀ိဇၹာဘြဲ႔ ရရွိခ့ဲပါသည္။ ၁၉၆၀-၆၂ ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ရခိုင္ေက်ာင္းသူ/သားမ်ားအသင္း အတြင္းေရးမွဴး၊ ဥကၠ႒ တာ၀န္မ်ားကို ထမ္းေဆာင္ခ့ဲပါသည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ လူမ်ဳိးစု ေက်ာင္းသားမ်ား အတြင္းေရးမွဴးအဖြဲ႔၀င္၊ သဘာပတိအဖြဲ႔၀င္ အျဖစ္လည္း ေဆာင္႐ြက္ခ့ဲသည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ရခိုင့္ တန္ေဆာင္ မဂၢဇင္း (၁၉၅၈-၅၉)ခုႏွစ္အထိ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ေဆာင္႐ြက္ခ့ဲၿပီး၊ ၎မဂၢဇင္းတြင္ အဂၤလိပ္ ဘာသာျဖင့္ ေဆာင္းပါးမ်ား ေရးသားခ့ဲသည္။ ၁၉၆၂-၆၃ ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားမ်ား လွဳပ္႐ွားမွဳ၌ ပါ၀င္ခ့ဲသျဖင့္ ေက်ာင္းထုတ္ခံခ့ဲရသည္။
၁၉၆၃-ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ရခိုင္ေက်ာင္းသားမ်ား စုစည္း၍ ရခိုင္ျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ လက္ နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးလွဳပ္ရွားမွဳတြင္ ပါ၀င္ခ့ဲသည္။ ၁၉၆၇-ခုႏွစ္မွ ၁၉၆၉-ခုႏွစ္အထိ ေခ်ာက္ၿမိဳ႕နယ္၊ ကုန္သြယ္ေရးဌာန၌ ဌာနခြဲမန္ေနဂ်ာအျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ခ့ဲသည္။ ၁၉၆၉-မွ ၁၉၇၄-အထိ ေပါက္ေတာၿမိဳ႕ နယ္၊ ကုန္သြယ္ေရးဌာန ဦးစီးမန္ေနဂ်ာအျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ေနစဥ္ ၁၉၇၇ ခုႏွစ္တြင္ သီးျခားရခိုင္ျပည္ ဖြဲ႔စည္း တည္ေထာင္ရန္ ႀကံစည္မွဳျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္တစ္သက္တကၽြန္း ခ်ခံခ့ဲရၿပီး ၁၉၈၀-ခုႏွစ္တြင္ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္း သာခြင့္ အမိန္႔အရ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာခ့ဲသည္။ ၁၉၈၄-မွ ၁၉၈၆-အထိ (Register Law) သင္တန္း ကို တက္ေရာက္ ေအာင္ျမင္ခ့ဲသည္။ ၁၉၈၈-ခုႏွစ္ လူထုဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပံုတြင္ ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕ႏွင့္ စစ္ေတြၿမိဳ႕တို႔၌ ပါ၀င္လွဳပ္႐ွားခ့ဲသည္။ ၁၉၈၉-ခုတြင္ ရခိုင္ျပည္သူ႔ ညီညြတ္ေရးပါတီ အေထြေထြ အတြင္းေရး မွဴး တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခ့ဲသည္။ ၁၉၉၀-ခုႏွစ္၊ ရခိုင္ျပည္သူ႔ဒီမိုကေရစီ တပ္ေပါင္းစု ဥကၠ႒ တာ၀န္ကုိလည္း ထမ္းေဆာင္ခ့ဲသည္။
၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္အထိ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ (DML,DIL) သင္တန္းမ်ားကို တက္ေရာက္ေအာင္ျမင္ ခ့ဲသည္။ ၂၀၀၈-ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို လက္ခံသင့္ မခံသင့္ဟု အျငင္းပြားေနခ်ိန္၌ ျမန္မာႏိုင္ ငံေရးတြင္ ရခိုင္အမ်ဳးိသားအတြက္ စုစည္းညီညြတ္မွဳႏွင့္ ရပ္တည္မွဳ ပလက္ေဖာင္းတစ္ခု မျဖစ္မေန လိုအပ္ သည္ဟု အႀကံျပဳကာ ကိုယ္တိုင္လည္း ၂၀၁၀-ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ RNDP ပါတီကို ကိုယ္စားျပဳ၍ ၿပိဳင္ဘက္ မ်ားအား ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ခ့ဲပါသည္။ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္၌ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေ႐ြး ခ်ယ္ခံခ့ဲရၿပီး လႊတ္ေတာ္၌ ရခိုင္အမ်ဳိးသားတို႔၏ တိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဆိုင္ရာ ေမးခြန္းမ်ား၊ အဆိုမ်ားကို တင္သြင္း ေဆြးေႏြးခ့ဲသည္။ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ေလးၿမိဳ႕ျမစ္ကမ္းၿပိဳျခင္း၊ စားက်က္ေျမဆံုး႐ွဳံးရျခင္း၊ လယ္ယာေျမ အသိမ္းခံရျခင္း ကိစၥမ်ား အပါအ၀င္ အျခားရခိုင္အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြားမ်ားအတြက္ လႊတ္ေတာ္တြင္ တစိုက္မတ္မတ္ တင္ျပေတာင္းဆိုခ့ဲပါသည္။
ရခိုင္အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြားမ်ားအတြက္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနရင္း (၂၀၁၂)ခုႏွစ္ ပထမအ ႀကိမ္ ျပည္ေထာင္ စုလႊတ္ေတာ္ တတိယ ပံုမွန္အစည္းအေ၀း တက္ေရာက္ေနစဥ္ က်န္းမာေရး အေျခ အေနေၾကာင့္ ေနျပည္ေတာ္ျပည္သူ႔ေဆး႐ံု၌ ေဆးကုသမွဳ ခံယူၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၁-ရက္၊ ညေန (၇း၂၀)နာရီတြင္ ကြယ္လြန္သြားပါသည္။
ကြယ္လြန္ခ်ိန္တြင္ ဇနီး ေဒၚခ်စ္မျဖဴႏွင့္ သားသမီး (၇)ဦး က်န္ရစ္ခ့ဲပါသည္။
ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားတိုးတက္ေရးပါတီ (ဗဟုိဌာနခ်ဳပ္)
